Aanaarjäävrist láá 3 318 suálujid. Suollui já lássái stuorrâ meeri taha jäävrist uáli muálkkáá, kiäsutteijee já meiddei čájádittee. Muhâttellee riddosäärgis lii hirmâd kukke. Suollui valjaavuođâst peerusthánnáá stuorrâ jáávrán šiettih meiddei stuorrâ joorŋah, main stuárráámusah láá Skállujorŋâ, Cuobbuujorŋâ, Kálbáiääpi, Čyetpecjorŋâ já Äijihjorŋâ. Suolluin stuárráámusah láá Kamessuálui, Mahlad já Kossâpecsuálui, main láá jo jieijâs lááduh.
Aanaarjáávrán láá merkkejum čuođij kilomeetterij mield kärbisväävlih. Kárbáinjotteemkáártán merkkejum väävlih láá uáivildum vuosâsajasávt moottorkárbái várás. Miälloi, kote ocá suollui syeje, já kote puáhtá jotteeđ cuávis já pááihui kiäđgáás-uv riddočaasijn, merkkejum väävlih iä heivii tagarin. Tain lii kuittâg ennuv ävkki, ko vävlimeerhâi vievâst jottee puáhtá kiäčudiđ, et kost sun lii.
Aanaarjäävri ij uážu kuássin pajaluvkeččâđ. Veikkâ vyelgidijn ličij kuálkki já jävri moijááččij, te šoŋŋâ puáhtá muttuđ jotelávt. Eromâšávt maaŋgâ peeivi maađhijn kalga rahttâttâđ toos, et máátkán kuleh meiddei pieggiis já arvaas peeivih. Pieggân Aanaarjäävri pááruh pyehtih olleeđ nuuvt styeresin, et čaasij oolâ ij lah mihheen aašijd, já talle ferttee peivipuudâid viettiđ suollui syejeest.
Kesiääigi čuovâ lii iijâ peeivi. Piäiváš ij lyešti ollágin kesimáánust. Iäskán syeinimáánu loopâst tot eelâš muádi tiijme verd almeroobdâ tyehin já eskin porgemáánust peeivih uánnánškyeteh.
Pajaldâsčääsi liegâsvuotâtile lii lieggâsumos muddoost syeinimáánu loopâst. Jorŋâčaasijn tot lii suullân 14 – 15 cekkid já cuávis luovtâin joba paijeel 20 cekkid. Porgemáánu pelimudo maŋa čääsi liegâsvuotâtile čuáskuškuát jotelávt. Čaasij alne jottee kalga-uv váruttiđ amas karttâđ čáácán Aanaarjäävrist. Veikkâ kááijumliivih tolâččii-uv čäsuáivi alne, te čääsist olmooš kalmoo jotelávt. Čäcijehhee pihtâsij kevttim lii-uv avžuuttettee ain, ko čääsi liegâsvuotâtile lii vyellin.
Aanaarjáávrán rahttâttâm
Kárbáinjotteempaje álgá kesimáánu aalgâ peln. Čoovčâ kulij monâdijn piegah lasaneh, já pieggâđ puáhtá oovtmano maaŋgâid peeivijd. Kárbáinjotteempaje nohá roovvâdmáánust, ko luovtah jiäŋuh já čuáskimis šooŋah älgih.
Aanaarjäävrist láá táválávt uárji- tâi tavenuorttâpiegah. Nuorijn, moh láá kuhes čuálmih suollui kooskâst, pieggâ punjâluvá nyere sundásâžžân. Tondiet čaasij alne jottee uážžu távjá hurgottiđ miättás tâi riehkâđ vuástás.
Páiháliih ulmuuh joteh jäävri alne moottorkárbáiguin já rijjâääigi kuálásteijein lii uštemân riäidudum käärbis. Rijjâääigi jotteeh pyehtih táválávt fiävrus fáárun, mii lii ohtuu tâi kuávttáá miällumnáál, stivrimpiergâsáin tâi luptimvepsijn riäidudum merâkaajaak. Indian¬kaanoot ađai ávuskaanoot ij heivii uáli pyereest návt ávus čassijd.
Meccihaldâttâsâst lii jäävrist viehâ tievâslâš kárbáinjotteemtoorjâsoojij viärmádâh rijjâääigi jottei várás. Aanaarjäävri suolluin iä lah käävpih, raavâdviäsuh iäge ereskin mávsuliih palvâlusah. Tondiet jäävri oolâ vyelgee kalga piergiđ jiečânis. Meccitááiđuin tuulâ cokkiittem, mälistem, ijjâsajan orostem já sundedem láá velttidmettumeh. Mätkievvis kalga väldiđ fáárun, siämmáá náál ko ijâstâllâm- já tullâcokkiittempiergâsijd sehe eres tyejiniävuid.
Eromâš tehálâš lii, et riššâsäägih já puhelin láá čäcijehhee skuápust, mii lii lummoost. Riššâsaagijn, puhelimest, evvisijn já ereskin piergâsijn ij lah mihheen aavhijd, jis toh kárgájeh kaajaak fáárust tâi sekkâ vuáju jävripoonán. Uápásmuu še Retkeilyn ABC -torvolâšvuođâuásán.
Lieggâ já piegâtuállee káárvuh láá páguliih, veikkâ vyelgimpeeivi tuše t-päiđi oroččij lemin tuárvi. Peivilaasâid taarbâš čoolmij suoijiimân já piäivášvuoidâs liške suoijiimân. Čuoškâi já myevvirij vuástá taarbâš čuoškâmiirhâ. Čuoškah iä hettii čaasij alne, mut riddoost toh pyehtih leđe kiksen aainâs-uv kesi-syeinimáánu jorgálduvâst. Čuoškah mákkojeh kuálhis saajeest, já kannat ucâluđ sajan, kost piäggá váhágin.
