Akitiviteeteh Lemmee aalmuglâšmeecist

2.8.2024
VSävni kivkkâhâš ferttee tivvoođ já sävni ij lii kiävtust.

Suomâ stuárráámus aalmuglâšmecci fáálá feeriimijd sehe peivivandârdeijei já vandârdeijei, kote haalijd orroođ kuhes aaigijd meeci ráávhust. Kiäsutteijee kollekuávlu, sämikulttuurčuosâttuvah já mučis luándu tähideh, et muušton päccee uáinámušah kávnojeh puohháid.

Huámmáš, et Rovâdâskorže raijiittâsuásist jotteem lii loválâš tuše merkkejum pálgái mield.

Kárbáin jotteem

Lemmee piäiváliih juhâkärbissáátuh tuálvuh tuu älkkeht aalmuglâšmeeci vááimun. Juhâkärbissáátust enâduvah mulsâšuveh pecimeecijn juhârido ruonijdeijee rottoon já tyehin uáinojeijee tuoddârin. Puávtáh pääcciđ juhâkárbá sáátust meddâl veikkâba Rovâdâskorže puotâ, mii lii ohtâ Lemmee muččâdumos uáinámušâin, teikkâ puávtáh jotteeđ ubâ määđhi kollekuávlu räi. Sehe Rovâdâskoržeest já kiäinu loopâst Kollehamânist piäsá älkkeht Lemmee kesikiäinoid.
 
 

Vandârdem

Lemmee juhâvyemi já kollekuávlu ton alda láá aalmuglâšmeeci pivnohumos vandârdemčuosâttuvah. Merkkejum kiäinuh (60 km), ävđin- já väridemtuveh já valjaas tulâstâllâmsajeh palvâleh vandârdeijee. Merkkejum kiäinui piällást puáhtá uápásmuđ Lemmee kollekuáivum historján já onnáá tooimân já ihástâllâđ Lemmee maaŋgâpiälásii luándu.
 
Stuárráámus uási Lemmee aalmuglâšmeecist lii puigâ meccikuávlu, kost vandârdeijee puáhtá jotteeđ maŋgâ peeivi jieijâs ráávhust. Vijđes jeegih já luhâmettum juhâvyemeh, moh joteh vuovdij čoođâ, hervâtteh puáris pecimeecijd. Tuoddâreh já väärih pajaneh tyebbin tääbbin. Lukkušis jottee sáttá uáiniđ uhkevuálásii keeđhi luodâid, moh pessejeh Lemmest mottoom verd. Vandârdem Lemmee tuárisstielâsist váátá šiev meccitááiđuid, tastko vandârdemráhtuseh iä lah já ävđintuveh-uv láá uccáá.
 
Almai čuáigá njuolgist kamera kuávlun kerris maajeeld muottust jottee luodâ mield. Pirrâsijn pecivyevdi, kuus piäiváá suonjâreh päštih muorâi kooskâst. Ovddiibeln nube kerris monnjâuási.
 

Várdusij já uáinámušâi keččâm

Lemmee mučis enâduvah lekkâseh aalmuglâšmeeci luhâmettum tuoddârij alne. Ko jotá vyeligub vuovdijn čuođijd iivijd puáris peesij kooskâst, te puáhtá tubdâđ jieijâs uccen já muásuduđ muorâi humânân. Jeegijn, moh lekkâseh tyebbin tääbbin, puátá viehâvis ulâštoŋŋâsij opsâ, já puáhtá kuullâđ puttâltoidee teikkâ joráduvváá lávlumin.
 

Eres aktiviteeteh

Áinoošlajâsij enâduvâidis lasseen Lemmest kiäsutteh sämikulttuur já kollekuáivum. Puáris aassâm- já pivdemsajeh pirrâ aalmuglâšmeeci muštâleh tovláá sämmilii kulttuurist. Kollekuávlust Lemmee vyeme aldasijn puáhtá uápásmuđ kollekuáivum jiäráskittee historján já uáiniđ meid tááláid kollekuáivoid. Legendarlij kollealmai tuveh já kuáivumsajeh muštâleh jieijâs muštâlus vandârdeijei, já uápistum muhij uásálisteeh peesih jiejah-uv keččâliđ kolletoidem.

Eres aktiviteeteh

  • Kuálástem: Kuálástemluuvijd puáhtá uástiđ Eraluvat.fi-siijđoin (www.eraluvat.fi, suomâkielân) tâi Meccihaldâttâs palvâlemsoojijn.Kudduđ sättih veikkâba šaapšah, kuávžureh tâi suávvileh. Vuoggâkuálástem váátá kyelivaljetipšomáávsu (eraluvat.fi, suomâkielân), mäksim. Uágguđ já runneuágguđ uážžu juáhháá vuoigâdvuođáin jävričaasijn. Kuálásteijee kalga tärhistiđ kuálástemraijiittâsâid čujottâsâst kalastusrajoitus.fi.
  • Luándukuávdáš: Paje-Laapi luándukuávdáš Siida čáitálduvah uápisteh tuu tave luándun já sämikulttuurân. Vandârdem- já mađhâšemravvim, vyebdimnáál kártáh já loveh.
  • Luándupäälgis: Lemmee luándupäälgis (4,5 km) čuávu algâmääđhi Lemmee riddoid já muhâttâl maasâd Njurgoiluohtân mučis pecimeeci čoođâ. Pálgá piällást puáhtá uáiniđ om. Koddekuopijd ja orostiđ tulâstâllâđ Muurahaislampi tulâstâllâmsajan.
  • Meccipyeráin vyeijim: Meccipyeráin vyeijim lii oornignjuolgâdus miäldásávt loválâš tuše merkkejum kesikiäinuin.
  • Miällum já suuhâm: Rávhálâš Lemmee suápá pyereest meid algâttellee miälloi. Njurgoiluovtâst Kollehamânân lii suullân 20 km mätki. Njurgoiluovtâst puáhtá miälluđ Pááđáárjäävri kuávlun já juátkiđ määđhi ain Solojäävri räi. Lemmee irâtteijeeh laiguutteh kanottijd. 
  • Kolletoidem: Kolle kuáivum várás čuosâttuvâst kalga leđe kolletoidemlope. Páiháliih irâtteijeeh uárnejeh tiiláámij vuáđuld kollekuáivummaađhijd jieijâs väldidmij kuuvl. Láá meid kollekuáivooh, kiäi väldidmijn sätivajâldeijee puáhtá keččâliđ kolletoidem. Täin soojijn puáhtá koijâdâllâđ il. Paje-Laapi luándukuávdáš Siidast.

Ohtsâšpargokuoimij palvâlusah

Lemmest tuâimee ohtsâšpargoirattâsah, uárnejeh enadâhreeisuid  tievâspalvâlusâigijn já fäälih suotâs tálustâllâm tuuvijn.