Vandârdemčuosâttuvah

Vandârdemčuosâttuvvâi oovdânpyehtimsijđoid

Halijdâh-uv mučâšiđ korguus enâduvvâid uánihâš luándupálgá piällást já puurrâđ párnáiguin evvisijd tipšum tullâsaajeest? Vâi käibidâh-uv vátáváá kiäinust šaddee fyysilii riehkâm já iijâ täsnialme vyelni masa te oles joskâvuođâst? Suomâ 41 aalmugmeccid fäälih puohháid mottoom täävi navdâšiđ mii enâmij muččâdumos luándust.

• Aalmugmeecih láá stuorrâ luándusuojâlemkuávluh, moi tehálâš pargon lii turviđ luándu maaŋgâpiälásâšvuođâ já faallâđ ulmuid máhđulâšvuođâ navdâšiđ já vuoiŋâstiđ luándust.
• Tave-Säämi meccikuávluin puáhtá vajâldiđ peeivist nuubán jieijâs pálgái mield eres jotteid teivâhánnáá. Tobbeen puáhtá navdâšiđ meeci joskâvuođâst já luándust. Meecih láá vijđes kuávluh, moh láá asâhánnáá, maađijttemeh já masa ollásávt luándutiileest. Taid lii ulmen siäiludiđ tagarin. Tondiet tuše ärbivuáváliih iäláttâsah nuuvtko miäcástem, kuálástem já puásuituálu láá máhđuliih. Suomâst láá 12 meccikuávlu, moi oohtânrekinistum asevijđodâh lii masa 15 000 km2. Meccikuávluid tipšo Meccihaldâttâs.
• Aalmugmeecij vandârdemkuávlui já maailmärbičuosâttuvvâi lasseen Suomâst láá ennuv šiev vandârdemčuosâttuvvah. Tun puávtáh elâččiđ muádi tijme evvismääđhi luándusuojâlemkuávlust teikkâ vandârdiđ vijđes meecijn, main olmooš tuođâi tobdá jieijâs uccen.
• Luándu historjáčuosâttuvvah muštâleh ulmui elimist luándu uássin tâi motomin kámppádâlmist luándu vuástá. Ärbivyehitááluin toohum pargo já suáluikuávlukulttur tipšom lii kultturärbi, mii lii ain elimin. Maaŋgah suáđih, moh láá jottáám mii eennâm paijeel já raajij kulen tuáruttâm, láá kuáđđám merhâidis luándun. Säämi tuoddârij alne uáinimnáál enâdâh herhis já syeligâš merhâšumijdiskuin lii sämmilii kultturäärbi uási. Meeccist muhâtteleh puáris pálgáh, muoráid já källeid huškum teikkâ máálájum meerhah mainâsteh sijvoost moonnâm ääigi mađhâšeijein.